ŞEİRLƏR - Mustafakamal İslamov

APARDI...

Atam üzüb həmişəlik əlini

Bu dünyadan dünyasını apardı

Səmalarda düyünləyib gözünü

Buza dönüb, təmasını apardı...

Çılğın qəlbi necə sakit yatmışdı!

Xatirəsi göz yaşıma qarışdı

Başsağlığı götürənlər içində

Məndən qabaq kimsə dayanmamışdı...

Sanardım ki, o, alınmaz qalamdı,

Düzdə qoyub, qalasını apardı...

Ata tabutunu çiynim ki aldı

Bütün dünya gözlərimdə qaraldı.

Atamın yükünü dostlar götürdü,

"Atasızlıq yükü" çiynimdə qaldı.

Oxşayardı deyib: "Oğul balamdı",

Ata qaldım, "balasını" apardı...

Yetimliklə bir od-ocaq yaratdı

Süfrəsində övladları boy atdı

Gecəsini gündüzünə calayıb

Min zəhmətlə qanad atdı, qol atdı.

Dünya onu bir andaca taladı,

Bu dünyanın vəfasını apardı...

Nə çətindir yoxluğuyla barışmaq

Bir təsəllim qalır qəlbimdə ancaq

Tək qoymayıb o dünyada da onu

Yəqin anam qabağına çıxacaq.

Söhbət edib məni ovundurardı,

Anamın son sədasını apardı...

* * *

AXI HAMI ÖZ ÖMRÜNÜ YAŞAYIR

Dünyanın malına qarışsa başın

O dünyada töhmət olar şabaşın

Bu dünyanda o dünyançün yaş ayır

Axı hamı öz ömrünü yaşayır.

Vədəsində bada verib vaxtını

Nə xeyri var, qınayasan baxtını?!

Calaq üçün niyyət etsən, yaş ayır

Axı hamı öz ömrünü yaşayır.

Bilmək olmur bu dünyanın işlərin

Yek-düsü var atdığın şeş-beşlərin

Xoş günündə çətin günə aş ayır

Axı hamı öz ömrünü yaşayır.

Uğuruna şərik çıxan çox olar

Məğlub olsan, heç axtarma günahkar

Öz başını döymək üçün daş ayır

Axı hamı öz ömrünü yaşayır.

Aman, dostum, hara baxır gözlərin?

Yol uzanır, itib-batır gözlərin

Gözlərini ya yoldan yığ, ya ayır

Bil ki hamı oz ömrünü yaşayır...

* * *

QADASIN ALDIĞIM RÜŞVƏT

Ən mübhəm şövqü-məhəbbət

Qadasın aldığım rüşvət.

Canı coşduran hərarət

Qadasın aldığım rüşvət.

Tarixi olar minillik

Şirin ismi var - "şirinlik"

Ölünü dirildər, əlbət

Qadasın aldığım rüşvət.

Özgə idin? Dost olarsan!

Qapımı ərklə açarsan

Şübhəyə dəxi nə hacət?

Qadasın aldığım rüşvət.

Qaşıqla gor qazmaq olmaz

Kasıb aşda qazmaq olmaz

Maaşda varmı bərəkət?!

Qadasın aldığım rüşvət.

İstəsən qismətin olsun

Gərəkir mənsəbin olsun

Ən nəcib, elit cinayət

Qadasın aldığım rüşvət.

Arzuya, kama çatarsan

Dövlətə, mala çatarsan

Heç layiqmi ona lənət?

Qadasın aldığım rüşvət.

* * *

YAŞAYARIQ, GÖRƏRİK

Anadan olanda böyük idim,

"Padşahdan böyük".

Nə qürurum sınmışdı,

Nə səsim alınmışdı.

İstəsəydim ağlayardım,

İstəsəydim gülərdim,

İstəsəydim hay-küy salıb,

yemək tələb edərdim.

Böyüdüm, böyüdüm

Böyüdükcə də,

hüququm kiçildi.

Əvvəlcə susmağı

mənə öyrətdilər,

Sonra da zorla

sevmədiyim şeirləri

söylətdilər.

Günbəgün özümü

özümdən aldılar,

Qaydalardan

bir qəfəs hörüb,

oraya saldılar.

Etməli olduğumu edə-edə

yüküm çoxaldı,

Dünya da get-gedə

verdiyini az verdi,

aldığını çox aldı...

İtirə-itirə,

yüksəkdən enərək

bir ömrü gedərik,

Deyirlər, öləndə

hörmətin artır -

bəlkə də...nə bilim...

Yaşayarıq, "görərik".

* * *

DÖYÜŞ

Ərşə çəkib yuxumu

Gözümə dolub necə,

Qəlbimlə söhbətimə

Qulaq kəsilir gecə.

Tərk etməməkçün məni

Səhərimlə döyüşür.

Ömür yolu hər addım

Haçalanır nədəndi?

Qorxuram ki, azaram

Önüm dumandı, çəndi.

Bir XEYİR var içimdə

Öz ŞƏRimlə döyüşür.

Çox sevinsəm, qəm etsəm

Göz yaşımdan duyuram,

Biri çatışmayanda

Yaşamaqdan doyuram.

Ruhum üçün sevincim

Kədərimlə döyüşür.

Arzum sonsuz deyilmiş

Dünya özü dardı ki...

Qismətim istəyimdən

Yaransa nə vardı ki...

Çin olmaqçün arzular

Qədərimlə döyüşür.

* * *

AĞSAQQAL

(zarafatyana)

"Ağsaqqal" -

belə çağırdılar

bugün məni.

Evə dönən kimi

keçdim güzgünün önünə,

gur işığı yandırıb

çoxdan görmürmüş təki

diqqətlə baxdım üzümə.

Bahoo, doğrudan da,

saqqalım ağarıbmış,

Hələ bu azmış kimi,

alnım da qırışıb,

rəngim də saralıbmış...

Yadıma düşdü

heç xoşum gəlməyən

qonşumuz Ziyvər xalanın

uşaqkən mənə:

"Ay saqqalın ağarsın" -deməsi,

bu sözdən tutulub getməyim,

anama şikayət etməyim.

Anamsa zorla

gülümsəməyə çalışıb

anlatdı ki,

əndişəm yanlışmış,

guya bu,

mənə edilən

ən böyük alqışmış...

* * *

ÖZÜMLƏ SÖHBƏT

İnciməyə haqqın yoxsa

Daha kimdən inciyim ki?!

Bir xəyalmış haqqın, yoxsa?

Daha kimdən inciyim ki?!

Özün tərəddüd içində

Başqasına haqq söylədin

Nə bağırdın, nə vuruşdun

Vicdanını qəsb eylədin

Daha kimdən inciyim ki?!

Namərdindi bilə-bilə

O körpüdən keçmədinmi?

Şərəfli yol çətin deyə

Sən asan yol seçmədinmi?

Daha kimdən inciyim ki?!

Gözlər səni gözləyəndə

Yollarda qaldı - yetmədin

İnsanlardan umduğunu

Axı özün də etmədin

Daha kimdən inciyim ki?!

İki yolun arasında

Yol ayrıcında azmısan

Şübhələrə əsir olub

Zülmət içində qalmısan

Daha kimdən inciyim ki?!

Ömrü ucuz satdın, yazıq,

Nakəslərə sına-sına

"Dəli oğul" olamadın

Ha özünü qına, qına

Daha kimdən inciyim ki?!

* * *

YAŞAYARIQ, GÖRƏRİK

Anadan olanda böyük idim,

"Padşahdan böyük".

Nə qürurum sınmışdı,

Nə səsim alınmışdı.

İstəsəydim ağlayardım,

İstəsəydim gülərdim,

İstəsəydim hay-küy salıb,

yemək tələb edərdim.

Böyüdüm, böyüdüm

Böyüdükcə də,

hüququm kiçildi.

Əvvəlcə susmağı

mənə öyrətdilər,

Sonra da zorla

sevmədiyim şeirləri

söylətdilər.

Günbəgün özümü

özümdən aldılar,

Qaydalardan

bir qəfəs hörüb,

oraya saldılar.

Etməli olduğumu edə-edə

yüküm çoxaldı,

Dünya da get-gedə

verdiyini az verdi,

aldığını çox aldı...

İtirə-itirə,

yüksəkdən enərək

bir ömrü gedərik,

Deyirlər, öləndə

hörmətin artır -

bəlkə də...nə bilim...

Yaşayarıq, "görərik".

* * *

SƏNİ AXTARIRAM

(Bu şeiri vaxtilə "Səni axtarıram" verilişinə həsr etmişdim)

Tərk etdiyin dünyamı,

Çin olmayan röyamı,

Məni vaxtsız qocaldan

dəni axtarıram mən -

Səni axtarıram mən.

İşığa çıxıb deyə,

Əlindən tutum deyə,

Aramızda dumanı,

çəni axtarıram mən -

Səni axtarıram mən.

Xatirəmdən sürüşüb,

Gözümə əksin düşüb.

İllər ötsə də, sənə

təni axtarıram mən -

Səni axtarıram mən.

* * *

GÖZLƏMƏ

Sənsizlikdən üzülsəm də,

Səbrim də tükəndi, bəsdir!

Ümid bəsləmə eşqimə,

Bəsləmə!

Sevgiyə kölgə düşəndə

Solur, nə etsən əbəsdir

Harayın çatmayır mənə,

Səsləmə!

Bu ocaq artıq sönsə də,

İçində xəlvət sızlayır

Alovlanar, bənddir himə,

Közləmə!

Ürəyim səndən küssə də,

Hər gələn səsə səksənir

"Onsuz da dönəcək" - deyə

Gözləmə!

* * *

BƏLKƏ

"Bitməyən toxum"sa da,

Bir sehr var "BƏLKƏ"də

Onsuz həyat bir nağıl,

Bir xəyaldır bəlkə də...

Qəm-kədərdən üzülər

Olsa qəlbi daş, adam

İnsanları yaşadan

Bir ümid var "BƏLKƏ"də.

Bəzən "BƏLKƏ"ylə birgə

Yaxılırıq, yanırıq

"Bir köynəklik" yaxınıq,

Mübhəmlik var "BƏLKƏ"də.

Gözləsək də, çox zaman

Yalan olar, zənd olar,

Bir-birilə bənd olar:

Bəlkə... bəlkə... bəlkə də...

* * *

QARAÇI QIZ

Əlimin içindən nə axtarırsan?

Gəl götür paranı, get, qaraçı qız.

Yaman pis sürürlər, vurar maşınlar

O dəcəl balanı, yet, qaraçı qız.

Yatmış taleyimdə ayıq gəzirsən?

Dəryanı keçməyə qayıq gəzirsən?

Qaranlıq zülmətdə işıq gəzirsən?

Ağ etmə qaranı, get, qaraçı qız.

Dünyadan pay uman səfil deyiləm

Çoxdan yolçusuyam, qəfil deyiləm

Həyata nabələd, qafil deyiləm

Qanatma yaranı, get, qaraçı qız.

Düyüb qaşlarını nə izləyirsən?

Deməyə sözmü yox, nə gözləyirsən?

Gözünün yaşını nə gizləyirsən?

Qurtar bu taranı, get, qaraçı qız,

Qurtar bu taranı, get, qaraçı qız.

* * *

SONA DOĞRU GEDİRƏM

Bahar məni tərk edib

Bu dünyanı dərk edib

Bir çilləli, sızaqlı

Dona doğru gedirəm.

Min yol ölçüb, biçsəm də

Yaraşanı seçsəm də

Sonda bərsiz-bəzəksiz

Dona doğru gedirəm.

Mən Allahın quluyam

Günahlarla doluyam

Bilirəm od yandırır

Ona doğru gedirəm.

Hələ sözüm bitməmiş

Çox murada yetməmiş

Davamına ümidlə

Sona doğru gedirəm...

Sona doğru gedirəm...

* * *

MƏNİ

Nə edim, hər bəzək xoşuma gəlmir,

Xoşuma gələnsə, süsləmir məni.

Yanına qaçdığım məni gözləmir,

Məni gözləyənsə, səsləmir məni.

Başına dönürəm, guya ki görmür,

Görməzə vurduğum sınamır məni.

Xətrimə dəyəni ata bilmirəm,

Xətrinə dəydiyim qınamır məni.

Niyə sevə bilmir məni sevəni? -

Ürəyim bir kərə qandırmır məni.

Şam olub yolunda hazır durduğum

Qorxur ki, yaşaram, yandırmır məni.

* * *

TƏMSİL

Dovşanları yeyərək,

etdiyi cinayəti

gizlətməkçün canavar,

"Dovşan hüququ" adlı

bir təşkilat yaradıb,

haray saldı o ki var.

Təşkilatın önünə

şüar asdı bu sayaq:

""Qatillərə yox!" deyək,

Dovşanları qoruyaq!"